Τα Κάλαντα της Μεγάλης Παρασκευής.
Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής ομάδες παιδιών γυρνούσαν από σπίτι σε σπίτι και τραγουδούσαν το μοιρολόι «Σήμερον μαύρος ουρανός», γνωστό και ως «Μοιρολόι της Παναγίας». Τα Κάλαντα της Μεγάλης Παρασκευής (που τείνουν σήμερα να εκλείψουν), έχουν θρηνητικό χαρακτήρα και αναφέρονται στη Σταύρωση του Χριστού.
Σε πολλές περιοχές της χώρας τα κορίτσια της ομάδας κρατούσαν ένα στεφάνι, πλεγμένο με λουλούδια, με το οποίο στη συνέχεια στόλιζαν τον Επιτάφιο.
♦
Το Μοιρολόι της Παναγίας
Σήμερον μαύρος ουρανός, σήμερον μαύρη μέρα
σήμερον όλοι θλίβονται και τα βουνά λυπούνται,
σήμερον έβαλαν βουλή οι άνομοι Εβραίοι,
οι άνομοι και τα σκυλιά οι τρισκαταραμένοι.
Ο Κύριος ηθέλησε να μπει σε περιβόλι
να λάβει δείπνο μυστικό, για να τον λάβουν όλοι.
Κι η Παναγιά η Δέσποινα καθόταν μοναχή της,
τας προσευχάς της έκανε για τον Μονογενή της.
Φωνή εξήλθ’ εξ ουρανού απ’ αρχαγγέλου στόμα
φτάνουν Κυρά μου οι προσευχές, φτάνουν και οι μετάνοιες
και τον Υιό Σου πιάσανε και στον χαλκιά τον πάνε.
Σαν κλέφτη τον επιάσανε και σαν φονιά τον πάνε.
-Χαλκιά, χαλκιά, φτιάξε καρφιά, φτιάξε τρία περόνια.
Και κείνος ο παράνομος βαρεί και φτιάνει πέντε.
Συ φαραέ που τα ’φτιαξες πρέπει να μας διδάξεις.
-Βάλτε τα δυό στα πόδια του και τ’ άλλα δυό στα χέρια,
το πέμπτο το φαρμακερό βάλτε το στην καρδιά Του
να τρέξει αίμα και νερό να λιγωθεί η καρδιά του.
Κι η Παναγιά σαν τ’ άκουσε, έπεσε και λιγώθει.
Σταμνί νερό της ρίξανε, τρία κανάτια μόσχο
και τρία με ροδόσταμο για να ΄ρθει ο λογισμός της.
Και σαν της ήρθε ο λογισμός και σαν της ήρθε ο νους της,
ζητεί μαχαίρι να σφαγεί, φωτιά να πάει να πέσει
ζητεί γκρεμνά να γκρεμιστεί για τον Μονογενή της.
Κι η Μάρθα, η Μαγδαληνή και του Λαζάρου η μάνα
κι η Μαρία του Ιακώβ και οι τέσσερις αντάμα
κινήσανε στρατί, στρατί το μονοπάτι
κι η πόρτα από τον φόβο της ανοίγει μοναχή της.
Τηρά ζερβά, τηρά δεξιά κανέναν δεν γνωρίζει,
τηρά λίγο δεξιότερα, βλέπει τον Αη Γιάννη:
-Άγιε μου Γιάννη, Πρόδρομε και Βαπτιστή του Υιού μου,
μην είδες τον Υιόκα μου και σε διδάσκαλό σου;
-Δεν έχω στόμα να σου πω, γλώσσα να σου μιλήσω
Δεν έχω χεροπάλαμο για να σου Τον εδείξω.
Βλέπεις εκείνον τον γυμνό τον παραπονεμένο
όπου φορεί πουκάμισο στο αίμα βουτηγμένο;
Εκείνος είναι ο Υιόκας Σου και με Διδάσκαλός μου.
Κι η Παναγιά του μίλησε κι η Παναγιά του λέει:
-Δε μου μιλάς παιδάκι μου, δε μου μιλάς παιδί μου;
-Τι να σου πω Μανούλα μου που διάφορο δεν έχει;
Μόνο το Μέγα Σάββατο κοντά το μεσημέρι
που θα λαλήσει ο πετεινός κι ανοίξουν τα Ουράνια.
Σημαίνει ο ουρανός, σημαίνει η γη σημαίνουν τα επουράνια
σημαίνει και η Αγιά Σοφιά το Μέγα Μοναστήρι.
Όποιος τ’ ακούει σώζεται κι όποιος το λέει αγιάζει
κι όποιος το καλοφουγκραστεί Παράδεισο θα λάβει
Παράδεισο και λίβανο από τον Άγιο Τάφο.
papaioannouphotography.com 